Nederland telt nog maar een aantal echte pruikenmakers. Layla Koopal van Frans Koopal Haarwerken is er één van.
In het pand van Frans Koopal aan de Noorderhaven in Groningen liggen maar liefst 60.000 haarwerken op voorraad. ‘Elke kast en elke la die je opentrekt, ligt er vol mee’, wijst Layla Koopal op de grote inbouwkasten. Het is deze dinsdagochtend vrij rustig, maar dat is meestal wel anders, zegt de onderneemster. ‘We hebben hier drie pasruimtes. Die zitten vaak alle drie tegelijk vol.’
Layla is de dochter van Frans Koopal, die de zaak in 1957 begon. In dat prille begin hadden opa en oma Koopal nog een rondreizend theater en werden er niet alleen pruiken verkocht, maar ook kostuums. Jarenlang was de theaterwereld de grootste afnemer van pruiken, maar dat veranderde in de jaren zestig toen er steeds meer haarstukken werden afgenomen voor medisch gebruik.
En nog steeds vormen mensen die een chemo hebben ondergaan of lijden aan de haarziekte alopecia de grootste klantengroep. ‘Heftig? Soms wel. Er wordt hier best wel eens een traantje weggepinkt. Maar toch proberen we er vaak iets leuks van te maken; het van de mooie kant te zien. We willen mensen juist een goed gevoel geven en hen laten zien dat ze er ondanks hun ziekte nog mooi uit kunnen zien’, vertelt Layla. ‘Wat is er leuker dan mensen hun zelfvertrouwen terug te geven?’
Layla Koopal leeft voor haar werk. ‘Deze zaak is mijn alles. Mijn werk is mijn hobby, mijn passie, mijn grote liefde.’ Ze wijst op haar rechtervoet, die wegens een gescheurde pees tijdelijk in het gips zit. ‘Ik zou ook thuis met mijn voet omhoog op de bank kunnen gaan zitten, maar daar word ik niet gelukkig van. Laat mij maar werken; dat is wat me energie geeft en waar ik blij van word.’
Layla is nog maar een van de weinige échte pruikenmakers in Nederland. ‘Zelfs bij de kapper kun je tegenwoordig terecht voor een pruik. Concurrentie? Helemaal niet. Een kapper heeft vaak maar een paar modellen; hier liggen tienduizenden haarwerken op voorraad’, zegt ze. ‘Bovendien: een haarwerk zet je heus niet zomaar even op iemands hoofd. Daar komt veel bij kijken, het is echt maatwerk. Volgend jaar zit ik vijftig jaar in het vak. De know how die al
die jaren me hebben opgeleverd, daar kan niemand tegenop.’
De onderneemster heeft in de afgelopen vijftig jaar veel zien veranderen. Zeker als het om de kwaliteit van de haarwerken gaat. ‘Vroeger bestond een pruik nog uit dikke kabels. Nu zijn het mooie, dunne haartjes die niet van echt te onderscheiden zijn. En dan het binnenwerk: dat was vroeger nog van elastiek waardoor de rek er op een gegeven moment uit was. Nu zijn ze zo mooi gemaakt dat je niet bang hoeft te zijn dat er beweging in komt.’
‘Er wordt hier best eens een traantje weggepinkt’
Veel van de haarwerken die in de zaak op voorraad liggen, zijn door Layla handmatig in elkaar gezet. Daarbij gaat het niet alleen om haarwerken voor op het hoofd, mensen kunnen bij haar ook terecht voor wimpers, borsthaar en wenkbrauwen. En niet te vergeten: permanente make-up. ‘Voor mensen die om wat voor reden dan ook geen haargroei op hun gezicht hebben, is dit een absolute uitkomst’, weet de onderneemster uit ervaring.
Layla en haar collega’s hebben de afgelopen jaren al vele honderden, zo niet duizenden, klanten gelukkig de winkel zien verlaten. Met elk van hen heeft Layla een goede band. ‘Het contact met klanten is heel intens. Bij een deel van de klanten kom ik ook thuis. Tijdens een chemokuur is natuurlijk niet iedereen in staat om hierheen te komen en ik rij met liefde het hele land door. Ik vind het ook elke keer weer heel speciaal, dat klanten mij toelaten in hun privédomein’, vertelt ze. Het contact met de klanten houdt niet altijd op zodra ze geen haarwerk meer nodig hebben. ‘Dan komen ze even langs om heel trots te laten zien dat ze weer haar hebben’, glimlacht de onderneemster.
Layla zet zich graag in voor goede doelen. Zo zet haar bedrijf zich belangeloos in voor stichtingen als ‘Look good, feel better’ en ‘Puik voor Elkaar’. Voor ‘look good, feel better’ geeft Layla bijvoorbeeld workshops voor kankerpatiënten over uiterlijke verzorging. De stichting Puik voor Elkaar zorgt ervoor dat vrouwen die een chemo hebben ondergaan maar geen pruik kunnen betalen, tóch een mooi haarwerk krijgen.
En dan is de onderneemster ook nog op een heel ander vlak actief: in december zorgt ze ervoor dat de hulp-Sinterklazen er mooi bij lopen. ‘We geven niet alleen workshops maar verzorgen ook de metamorfose tot Sinterklaas. Geweldig is dat. De mannen lopen hier ’s ochtends als zichzelf naar binnen om een paar uur later als perfect uitgedoste Sinterklaas het pand weer te verlaten.’
De pruikenmaakster viert volgend jaar haar 65e verjaardag. Tijd om te stoppen? Layla piekert er niet over. ‘Wanneer ik stop?’. Lachend: ‘Als ik tussen zes plankjes lig. Mijn werk is mijn leven. Ik zou niet zonder kunnen.’
